Στην 54η Διεθνή Έκθεση Τέχνης – Μπιενάλε Βενετίας, η Κύπρος εκπροσωπείται με δύο καλλιτέχνες, τη Μαριάννα Χριστοφίδου και την Elizabeth Hoak-Doering. Έχοντας σαν αφετηρία την
κυπριακή εμπειρία και ιστορική πραγματικότητα, και οι δύο προσεγγίζουν με ιδιαίτερο τρόπο
θέματα ιστορικότητας, ταυτότητας και μνήμης, ιχνηλατώντας και χαρτογραφώντας στοιχεία
της γενικότερης πολιτισμικής ιστορίας.
Η Μαριάννα Χριστοφίδου, που ανήκει στη νέα δυναμική γενιά των Κυπρίων καλλιτεχνών,
επαναπροσδιορίζει την εικόνα του κόσμου συλλέγοντας μεθοδικά και ανασυνθέτοντας με κλινική ακρίβεια, θραύσματα φωτογραφικής μνήμης και τοπογραφικές όψεις της ιστορίας,
προκαλώντας με αυτό τον τρόπο την φαινομενική πραγματικότητα. Οι χαρτογραφικές
επαναδιαπραγματεύσεις των υποτιθέμενων ή μη κόσμων αναζητούν και επεξεργάζονται
ένα καινούργιο χώρο-χρονικό πλέγμα ύπαρξης στο οποίο ουτοπία και πραγματικότητα
εμπεριέχονται με την ίδια εγκυρότητα. Η ανασύνθεση συντεταγμένων και η οικειοποίηση
εικόνων από διαφορετικές και απόμακρες γεωγραφικά χώρες, δημιουργεί μια καινούργια
τοπογραφία του φανταστικού.
Η Elizabeth Hoak-Doering, γεννημένη στις Ηνωμένες Πολιτείες, ζει και εργάζεται στην
Κύπρο εδώ και χρόνια. Το έργο της αποτελεί μια σύγχρονη αναπροσαρμογή της κινητικής
τέχνης και μια κριτική θεώρηση της ιστορίας και της μνήμης. Στις πρόσφατες κινητικές της
εγκαταστάσεις, αντικείμενα ενεργοποιούνται από την ανθρώπινη παρουσία μέσω ειδικών
αισθητήρων, παράγοντας σταδιακά ίχνη-σχέδια. Το έργο εγείρει ερωτήματα γύρω από την
ανθρώπινη υπόσταση και το πεδίο της ανθρώπινης μνήμης, επινοώντας νέους τρόπους
κατανόησης της χωρο-χρονικότητας. Η Doering εξετάζει κριτικά μέσα από την εργασία της
το πολύπλοκο κοινωνικοπολιτικό πλέγμα της Κύπρου, μέσα από οικουμενικά ουσιαστικούς
προβληματισμούς.
Η συνέργεια των ‘συναισθηματικών’ ιχνογραφιών των αντικειμένων της Elizabeth HoakDoering και των ‘επιστημονικών’ τοπογραφιών της Μαριάννας Χριστοφίδου ενεργοποιεί
μια ιδιαίτερη δυναμική στον εκθεσιακό χώρο. Μέσα από μια μουσειογραφία του χρόνου
και του χώρου, η έκθεση στοχεύει, αφ’ ενός, σε μια προσέγγιση κοινωνικών, πολιτικών
και πολιτισμικών σχέσεων, τάσεων και εντάσεων σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο και,
αφετέρου, επιχειρεί να λειτουργήσει όπως τα μεσαιωνικά εικονογραφημένα χειρόγραφα,
που μεταφέρουν καινούργια και πολύτιμη γνώση.
Το έργο και των δύο ξεκινά από την κυπριακή εμπειρία και κοινωνικοπολιτικό πεδίο,
όμως μεταλλάσσεται ώστε να αφορά σε ένα πολύ ευρύτερο παγκόσμιο σύστημα. Θέματα
πολυπολιτισμικότητας, διασταυρώσεων, μετατόπισης, μετανάστευσης, υβριδισμού είναι
κοινός τόπος στην έρευνα και των δύο καλλιτεχνών. Η συνάντησή τους στο Κυπριακό Περίπτερο
επιδιώκει να αναδείξει και να διαπραγματευθεί υπάρχουσες θέσεις και αντιθέσεις γύρω από
τη φαινομενική ομοιογένεια ενός παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος, ενώ ταυτόχρονα
απευθύνει τη βαθύτατα ανθρώπινη ανάγκη για μια πνευματική και νοητική υπέρβαση. Υπέρβαση που οδηγεί σε ένα επανακαθορισμό των χωροχρονικών συστημάτων ύπαρξης και σε μια
ανασύνθεση της ανθρώπινης εμπειρίας.
Η έκθεση του Κυπριακού περιπτέρου θα συνοδεύεται από δίγλωσση έκδοση (Ελληνικά,
Αγγλικά) με κείμενα των Γιάννη Τουμαζή, Marcia Brennan και Liz Wells.
Η συμμετοχή της Κύπρου στην Μπιενάλε Βενετίας οργανώνεται και στηρίζεται από το
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
Palazzo Malipiero, San Marco 3198, I-30124 Venezia, S. Samuele-Palazzo Grassi Boat Stop – Line 82